Wygląda na to, że zawód księgowego czekają w najbliższym czasie poważne zmiany. Ministerstwo Finansów doszło bowiem do wniosku, że deregulacja zawodu w 2014 r. niekoniecznie była dobrym pomysłem.
Podsekretarz stanu Piotr Patkowski w imieniu ministra finansów odpowiedział na interpelację poseł Agnieszki Hanajczyk z 26 grudnia 2021 r. ws. kosztów obsługi księgowej. Patkowski wskazuje, że w latach 2013-2014 „zderegulowane zostało usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych”, a wszystko w celu ułatwienia dostępu do zawodów regulowanych. Przypomina, że do 9 sierpnia 2014 r. czynności składające się na usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych mogły wykonywać wyłącznie osoby posiadające świadectwo kwalifikacyjne ministra finansów bądź certyfikat księgowy ministra finansów oraz biegli rewidenci i doradcy podatkowi. Wszystko zmieniło się 10 sierpnia 2014 r., gdyż w tym dniu weszły w życie przepisy ustawy deregulacyjnej, co spowodowało, że czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych może obecnie wykonywać każda osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa skarbowe i posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej.
CZY DEREGULACJA BYŁA SŁUSZNA?
Jeszcze w 2018 r. Departament Rachunkowości i Rewizji Finansowej Ministerstwa Finansów przeprowadził badanie ankietowe, którego celem było pozyskanie opinii społeczeństwa na temat rynku usług księgowych w Polsce. Na jego podstawie opracowano raport dotyczący efektów deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. W badaniu pojawiło się m.in. pytanie: „Czy decyzja o deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych była słuszna?”. Aż 48 proc. respondentów odpowiedziało „zdecydowanie nie”, „raczej nie” – 19 proc. Tymczasem „zdecydowanie tak” stwierdziło tylko 16 proc., a „raczej tak” jedynie 11 proc. Wśród ankietowanych były m.in. osoby wykonujące usługi księgowe bądź korzystające z usług księgowych firm zewnętrznych. Co więcej, badanie wykazało, że w latach 2014-2018 jakość usług świadczonych przez biura rachunkowe obniżyła się, choć raport podkreśla, że „na ten fakt mogły mieć wpływ również inne czynniki, nie tylko deregulacja”, tym niemniej zauważono, że, tak czy inaczej, jest „to zjawisko niepokojące, które wymaga podjęcia odpowiednich działań”.
Ponadto według raportu „nie wykształciły się skuteczne mechanizmy rynkowej certyfikacji, gdyż pojawiające się na rynku certyfikaty, licencje nie są powszechnie rozpoznawalne i nie cieszą się takim zaufaniem jak certyfikat księgowy wydawany przez ministra finansów”. Ankietowani wskazali też „potrzebę aktualizacji przez prowadzących biura rachunkowe swojej wiedzy, tak aby była ona dostosowana do zmieniających się przepisów prawa”. Taka potrzeba była zresztą wyraźnie widoczna ostatnio przy okazji wejścia w życie „Polskiego Ładu”.
PORA NA KONSULTACJE SPOŁECZNE
Ministerstwo Finansów wyszło więc z założenia, że „konieczne jest wypracowanie skutecznego, spełniającego oczekiwania rynku systemu certyfikacji, który zapewni odpowiednio wysoką jakość usług księgowych, a co za tym idzie będzie stanowił gwarancje bezpieczeństwa dla korzystających z tych usług”.
Dlatego, z uwagi na raport, ale i postulaty oraz petycje kierowane do ministra finansów czy prezydenta, Piotr Patkowski w imieniu ministerstwa twierdzi, że ważna jest dyskusja na temat przyszłości zawodu księgowego, która mogłaby poprzedzić wprowadzenie zmian w zawodzie. „W tym celu opracowaliśmy dokument, który zostanie przekazany do szerokich konsultacji społecznych. Chcemy w ten sposób poznać opinie społeczeństwa na temat potrzeby uregulowania w Polsce zawodu księgowego” – zauważa podsekretarz stanu.
Co będzie zawierał ów dokument? Tego, jak na razie, nie wiadomo. Trudno też ocenić, w jakiej formie będą przebiegały konsultacje społeczne. O wszelkich zmianach będziemy informować na bieżąco w kolejnych wydaniach naszego biuletynu.
