Nieporozumienia pomiędzy Peugeotem a austriackimi dealerami trwały od wielu lat, ale sprawa nabrała rozpędu w 2018 r., kiedy dealer francuskiej marki, firma Buechl, postanowił rozwiązać sprawę w sądzie. Przedsiębiorca zarzucał importerowi wykorzystywanie swojej pozycji do stosowania nieuczciwych praktyk, a do jego oskarżeń przychylił się Sąd Kartelowy w Wiedniu, który 12 maja 2020 roku rozstrzygnął spór między stronami na korzyść dealera. Proces przeniósł się do wyższej instancji, a 22 marca 2021 r. austriacki Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok Sądu Kartelowego i podtrzymał orzeczenie, że Peugeot Austria od lat nadużywa pozycji monopolistycznej w stosunku do niezależnych dealerów.
Co to oznacza dla Peugeota? Sąd w Wiedniu uznał, że Peugeot Austria celowo zawyżał plany sprzedażowe, których nawet nie planował osiągać, co przekładało się na zmniejszenie marży dealera. Co ciekawe, nawet należąca do importera grupa dealerska PSA Retail nie była w stanie realizować wygórowanych planów sprzedaży. W rezultacie Peugeot Austria będzie zmuszony zaprzestać tego typu praktyk.
Sąd zakazał również powiązania wynagrodzenia dealerów z wynikami badań satysfakcji klientów – stosowany przez importera system prowadził do sytuacji, w której dealer był zmuszony do aktywnego nakłaniania klientów do wystawiania wyższych ocen, w przeciwnym razie groziła mu utrata części premii jakościowej. Zdaniem sądu system wdrożony przez Peugeot Austria nie miał nic wspólnego z rzeczywistą jakością usług świadczonych przez dealera i jako taki nie spełniał zasady konkurencyjności.
A skoro o konkurencyjności mowa – w oświadczeniu poruszono także kwestię faworyzowania salonów importerskich należących do sieci PSA Retail, które dzięki gwarancji pokrycia strat przez importera mogły oferować swoje produkty poniżej poziomu rentowności. W tych warunkach sytuacja lokalnych dealerów stała się jeszcze trudniejsza, bo oprócz rywalizacji z przedstawicielami innych marek, musieli ponadto konkurować z własnym importerem – na warunkach, którym daleko było do równorzędnych.
Za niezgodne z prawem sąd uznał również praktyki związane z zaniżaniem stawek rbh i kosztów części w naprawach gwarancyjnych. Wymagane przez Peugeot Austria 12-proc. skonta za stawki godzinowe i niewielki ledwie 4-proc. ryczałt na częściach zamiennych do napraw gwarancyjnych prowadziły do sytuacji, w której importer pokrywał jedynie 90-95 proc. kosztów napraw gwarancyjnych ponoszonych przez dealera.
Mało? W trakcie postępowania wyszło również na jaw, że obowiązkowy ryczałt szkoleniowy ukrywał w sobie koszty audytów standardów oraz badań tajemniczego klienta, które, nie trzeba chyba dodawać, nie są dealerowi potrzebne do prowadzenia biznesu. Sąd Najwyższy zdecydował się zakazać takich praktyk, podkreślając, że służą one wyłącznie interesom importera, a co za tym idzie – powinny być przez niego finansowane.
Wyrok w sprawie Peugeot Austria jest szczególnie ważny dla dealerów, ponieważ, jak podkreślił Sąd Najwyższy, jego orzeczenie ma zastosowanie nie tylko w prowadzonej sprawie, ale odnosi się do wszystkich umów i stosunków umownych między Peugeot Austria a dealerami.
Co więcej, sąd wskazał na zbieżność prawa austriackiego i unijnego w poruszanej kwestii, a to oznacza, że jego treść i uzasadnienie mogą stanowić istotny argument w kontekście zawierania nowych umów między dealerami a importerami – także w Polsce. „Uprawomocnienie austriackiego wyroku to absolutny przełom w trwającej od wielu lat batalii o zakazanie niezgodnych z prawem, monopolistycznych praktyk w umowach dealerskich. Będzie on miał swoje ogromne konsekwencje w całej Europie, także w Polsce, zwłaszcza że z powodu zmiany rozporządzenia GVO za chwilę rozpoczną się negocjacje nowych umów dealerskich” – podkreśla w swoim komunikacie polski Związek Dealerów Samochodów.
redakcja@miesiecznikdealer.pl
